OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) hizmetleri, iş yerlerinin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini yerine getirmek için almaları gereken hizmetlerdir.
Türkiye’de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve bu kanuna bağlı olarak yayınlanan yönetmelikler ile belirlenen kurallara göre, belirli iş kolları ve çalışan sayısı olan iş yerlerinin OSGB hizmetlerinden faydalanması zorunludur.
İzmir OSGB firmaları arasında hizmetlerini sürdüren İzmir İşçi Sağlık OSGB olarak bu konuda bilgilendirme amaçlı aşağıdakileri derledik.
OSGB Hizmeti Almak Zorunda Olanlar
- Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşler: Bu işlerde faaliyet gösteren iş yerleri, tehlikelerin boyutu ve ciddiyetine göre iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi hizmeti almak zorundadır.
- Çalışan Sayısı: İş yerinin çalışan sayısı, OSGB hizmeti alma zorunluluğunu etkileyen bir faktördür. Örneğin; tehlikeli sınıfta yer alan bir işte 50’den az çalışanı olan bir iş yeri, OSGB hizmeti almazken, 50 ve üzeri çalışanı olan bir iş yeri almak zorundadır. Ancak bu sayılar sektöre ve tehlike sınıfına göre değişkenlik gösterebilir.
- Kamu Kurum ve Kuruluşları: Kamu kurum ve kuruluşları da OSGB hizmeti almaktadır. Ancak bu kurumların OSGB hizmeti alma zorunluluğu özel sektöre göre farklılık gösterebilir.
- Belirli Sektörler: Madencilik, inşaat, kimya sanayi gibi bazı sektörlerde faaliyet gösteren iş yerleri OSGB hizmeti almak zorundadır, çünkü bu sektörlerde çalışmanın doğası gereği riskler daha yüksektir.
OSGB Hizmetlerinin Avantajları
- İş yerinde iş sağlığı ve güvenliği standartlarının yükseltilmesi.
- Kaza ve yaralanma risklerinin azaltılması.
- İş verimliliğinin artırılması.
- Yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve olası cezai yaptırımlardan kaçınılması.
- Çalışanların sağlık ve güvenlik bilincinin artırılması.
OSGB’nin Görevleri
Risk Değerlendirmesi: OSGB, iş yerinde potansiyel tehlikeleri belirlemek ve bu tehlikelerin sebep olabileceği riskleri değerlendirmek için risk değerlendirme çalışmaları yapar.
Eğitimler: İş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışanları bilgilendirmek ve bilinçlendirmek amacıyla periyodik eğitimler düzenler.
Acil Durum Planları: Olası acil durumlara karşı müdahale planlarını hazırlar ve tatbikatları organize eder.
Sağlık Gözetimi: Çalışanların sağlık durumlarını periyodik olarak kontrol eder ve işe uygunluk değerlendirmeleri yapar.
OSGB’nin Önemi
- Ekonomik Fayda: İş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi ile işveren, tedavi masrafları, iş göremezlik ödeneği ve iş gücü kaybı gibi ekonomik yüklerden kurtulur.
- Rekabet Avantajı: İş sağlığı ve güvenliği standartlarının yüksek olması, firmaların rekabetçi bir avantaja sahip olmasına neden olabilir. İyi bir iş sağlığı ve güvenliği uygulaması, firmanın imajını olumlu yönde etkiler.
Yasal Yükümlülükler ve Cezai Yaptırımlar
- OSGB hizmetlerinden faydalanmayan veya bu hizmetleri eksik alan iş yerleri, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre çeşitli cezai yaptırımlarla karşılaşabilirler. Bu yaptırımlar, uyarıdan başlayarak yüksek miktarda para cezalarına kadar uzanabilir.
- OSGB hizmeti almak zorunda olan iş yerlerinin, bu yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda iş yerinin mühürlenmesi gibi ciddi yaptırımlarla da karşılaşabilmesi mümkündür.
Sonuç olarak, OSGB’nin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki rolü yalnızca yasal bir zorunluluk olmanın ötesindedir. Hem iş verenlerin hem de çalışanların faydasına olan bu hizmetler, iş yerlerinin daha sağlıklı, güvenli ve verimli bir çalışma ortamına sahip olmalarını sağlar. Hem iş yerinin hem de çalışanların yararına olan bu hizmetler, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek için hayati öneme sahiptir. Bu nedenle, iş yerlerinin bu hizmetleri alırken sadece yasal zorunlulukları değil, aynı zamanda sağladığı tüm faydaları da göz önünde bulundurmaları önemlidir.